Czym jest odwołanie od orzeczenia lekarskiego?
Odwołanie od orzeczenia lekarskiego to procedura, która umożliwia pracownikowi zakwestionowanie negatywnego orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza medycyny pracy. Celem odwołania jest ponowna ocena stanu zdrowia pracownika i weryfikacja, czy rzeczywiście nie jest on zdolny do wykonywania dotychczasowej pracy.
Definicja i cel odwołania
Odwołanie od orzeczenia lekarskiego to oficjalna prośba pracownika o ponowne rozpatrzenie negatywnego orzeczenia wydanego przez lekarza medycyny pracy. Orzeczenie lekarskie określa zdolność pracownika do wykonywania pracy na danym stanowisku, biorąc pod uwagę jego stan zdrowia i wymagania związane z daną pracą. Negatywne orzeczenie może skutkować koniecznością przeniesienia pracownika na inne stanowisko lub nawet rozwiązaniem umowy o pracę. Dlatego też odwołanie ma na celu dokładne zweryfikowanie zasadności takiego orzeczenia.
Kto może złożyć odwołanie?
Prawo do złożenia odwołania od orzeczenia lekarskiego przysługuje każdemu pracownikowi, który otrzymał negatywne orzeczenie. Dotyczy to zarówno pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jak i nauczycieli akademickich, których prawa w tym zakresie reguluje Art. 132 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.
Warto podkreślić, że odwołanie jest dobrowolne i zależy wyłącznie od decyzji pracownika. Pracodawca nie może wywierać nacisku ani zabraniać pracownikowi skorzystania z tej możliwości.
Kroki do złożenia odwołania od orzeczenia lekarskiego
Przygotowanie dokumentacji
Aby skutecznie złożyć odwołanie od orzeczenia lekarskiego, pracownik musi zebrać odpowiednią dokumentację. Najważniejszym dokumentem jest oryginał orzeczenia lekarskiego, który zawiera informacje o stanie zdrowia pracownika i przyczynach negatywnej oceny. Dodatkowo, należy dołączyć:
- Skierowanie na badanie od pracodawcy
- Wyniki dodatkowych badań i konsultacji specjalistycznych, jeśli były przeprowadzane
- Dokumentację medyczną dotyczącą choroby lub dolegliwości, która była podstawą negatywnego orzeczenia
- Ewentualne zaświadczenia o ukończonych kursach, szkoleniach, uprawnieniach związanych z pracą
Im bardziej kompletna dokumentacja, tym większe szanse na pozytywne rozpatrzenie odwołania.
Złożenie odwołania do lekarza orzecznika
Odwołanie należy złożyć w formie pisemnej do lekarza orzecznika, który wydał negatywne orzeczenie. W odwołaniu trzeba zawrzeć uzasadnienie, dlaczego pracownik nie zgadza się z orzeczeniem oraz dołączyć przygotowaną dokumentację.
Lekarz ma obowiązek przekazać odwołanie wraz z dokumentacją do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy w ciągu 7 dni od jego otrzymania.
Przekazanie odwołania do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy
Właściwym organem do rozpatrzenia odwołania jest Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy (WOMP). Po otrzymaniu dokumentacji z odwołaniem, WOMP wyznacza termin badania w trybie odwoławczym, które musi się odbyć w ciągu 14 dni.
Badanie przeprowadza komisja złożona z lekarzy specjalistów, którzy nie brali udziału w wydaniu pierwszego orzeczenia. Na podstawie badania i analizy dokumentacji komisja wydaje orzeczenie w trybie odwoławczym.
Terminy i koszty związane z odwołaniem
Czas na złożenie odwołania
Pracownik ma 14 dni na złożenie odwołania od dnia otrzymania negatywnego orzeczenia lekarskiego. Jest to termin ustawowy i nie podlega wydłużeniu. Dlatego ważne jest, aby nie zwlekać ze złożeniem odwołania i pilnować tego terminu.
Jeśli pracownik nie złoży odwołania w ciągu 14 dni, orzeczenie lekarskie staje się ostateczne i nie podlega dalszemu zaskarżeniu.
Koszty badania w trybie odwoławczym
Badanie odwoławcze jest bezpłatne dla pracownika. Wszystkie koszty związane z przeprowadzeniem badania i wydaniem orzeczenia pokrywa budżet wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy.
Pracownik może jednak ponieść dodatkowe koszty, np. związane z dojazdami na badanie czy uzyskaniem dodatkowej dokumentacji medycznej. Nie są to jednak koszty znaczące.
Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy
Prawa pracownika w trakcie procedury odwoławczej
W okresie od zgłoszenia odwołania do czasu otrzymania orzeczenia w trybie odwoławczym, pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy. Oznacza to, że formalnie jest gotowy do pracy, ale pracodawca nie musi mu tej pracy zapewniać.
Pracownik zachowuje jednak prawo do wynagrodzenia za ten okres, co wynika z art. 134 Kodeksu pracy.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca nie może utrudniać pracownikowi złożenia odwołania ani w żaden sposób go dyskryminować z tego powodu. Powinien przekazać pracownikowi oryginał orzeczenia oraz skierowanie na badanie wraz z opisem stanowiska pracy – dokumenty niezbędne do odwołania.
Jeśli pracownik otrzyma negatywne orzeczenie w trybie odwoławczym, pracodawca musi niezwłocznie odsunąć go od pracy na dotychczasowym stanowisku. Nie oznacza to jednak automatycznego zwolnienia. Pracodawca powinien najpierw rozważyć możliwość przeniesienia pracownika na inne, odpowiednie stanowisko.
Szczegółowe zasady postępowania pracodawcy powinny być zapisane w regulaminie pracy.
Ostateczność orzeczenia w trybie odwoławczym
Brak możliwości dalszego odwołania
Orzeczenie wydane przez wojewódzki ośrodek medycyny pracy w trybie odwoławczym jest ostateczne. Pracownik nie ma możliwości dalszego odwołania się od tego orzeczenia. Od decyzji WOMP nie przysługuje też skarga do sądu pracy.
Oznacza to, że w przypadku negatywnego orzeczenia pracownik traci możliwość wykonywania dotychczasowej pracy, a pracodawca ma podstawy do rozwiązania umowy o pracę.
Konsekwencje dla pracownika i pracodawcy
Jeśli orzeczenie w trybie odwoławczym potwierdzi wcześniejsze negatywne orzeczenie, pracownik definitywnie traci zdolność do pracy na zajmowanym stanowisku. Pracodawca musi odsunąć go od pracy i rozważyć możliwość powierzenia mu innej pracy, dostosowanej do stanu zdrowia i kwalifikacji pracownika.
Jeśli nie ma możliwości przeniesienia pracownika na inne stanowisko, pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę. Pracownikowi w takiej sytuacji przysługują świadczenia jak w przypadku rozwiązania umowy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
W przypadku uzyskania w trybie odwoławczym orzeczenia o zdolności do pracy, pracownik wraca na swoje stanowisko na dotychczasowych warunkach.
